Rụng Tóc Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa
Rụng tóc là hiện tượng tóc rụng với số lượng vượt quá mức bình thường. Mỗi ngày, cơ thể chúng ta thường rụng từ 50 đến 100 sợi tóc. Đây là quá trình tự nhiên trong chu kỳ phát triển của tóc. Tuy nhiên, khi số lượng tóc rụng vượt quá 100 sợi/ngày, đây có thể là dấu hiệu của tình trạng rụng tóc bất thường.
Hiện tượng này xảy ra khi có sự mất cân bằng trong cơ thể. Nó làm gián đoạn chu kỳ phát triển tự nhiên của tóc. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Trong đó phổ biến nhất là yếu tố di truyền và thay đổi nội tiết tố. Các nguyên nhân khác bao gồm căng thẳng kéo dài, chế độ dinh dưỡng thiếu hụt. Một số bệnh lý hoặc tác dụng phụ của thuốc cũng có thể gây rụng tóc.
Để nhận biết tình trạng rụng tóc, bạn có thể quan sát một số dấu hiệu. Tóc rụng nhiều khi gội đầu hoặc chải tóc là biểu hiện dễ thấy nhất. Bạn cũng có thể nhận thấy tóc mỏng đi rõ rệt. Ở nam giới thường xuất hiện các mảng hói. Nữ giới thì tóc thưa dần ở đường ngôi giữa. Nếu tình trạng kéo dài hơn 6 tháng, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa.
Xem thêm: Gội Đầu Nhiều Có Gây Rụng Tóc Không? Cách Khắc Phục
1. Chu kỳ phát triển của tóc
Tóc của chúng ta phát triển theo một chu kỳ sinh học gồm 3 giai đoạn chính. Giai đoạn đầu tiên là Anagen hay còn gọi là giai đoạn mọc. Đây là thời kỳ tăng trưởng tích cực kéo dài từ 2 đến 6 năm. Ở giai đoạn này, các nang tóc hoạt động mạnh mẽ để sản sinh sợi tóc mới.
Sau Anagen là giai đoạn Catagen – giai đoạn chuyển tiếp ngắn. Nó chỉ kéo dài khoảng 3 tuần. Ở giai đoạn này, sự phát triển của tóc chậm lại. Các nang tóc bắt đầu co lại. Cuối cùng là giai đoạn Telogen hay giai đoạn nghỉ ngơi. Giai đoạn này kéo dài 2-3 tháng trước khi tóc rụng tự nhiên.
Mỗi sợi tóc trên đầu đều trải qua chu kỳ này một cách độc lập. Thông thường, khoảng 85-90% tóc ở giai đoạn Anagen. 10-15% còn lại ở giai đoạn Telogen. Khi chu kỳ này bị rối loạn, tỷ lệ này thay đổi. Điều này dẫn đến tình trạng rụng tóc nhiều bất thường. Hiểu rõ chu kỳ tóc giúp chúng ta chăm sóc tóc tốt hơn.
2. Nguyên nhân gây rụng tóc
2.1. Nguyên nhân phổ biến gây rụng tóc
Rụng tóc do di truyền (rụng tóc androgen) là nguyên nhân hàng đầu. Ở nam giới, tỷ lệ này lên tới 70%. Phụ nữ trên 80 tuổi cũng có 50% nguy cơ gặp phải. Loại rụng tóc này liên quan đến hormone DHT. Nó làm teo nang tóc theo thời gian.
Thay đổi nội tiết tố cũng ảnh hưởng lớn đến chu kỳ tóc. Phụ nữ sau sinh thường bị rụng tóc do estrogen giảm đột ngột. Mãn kinh và bệnh tuyến giáp cũng gây ra tình trạng tương tự. Căng thẳng kéo dài (stress) làm đẩy nhanh giai đoạn telogen. Điều này khiến tóc rụng sớm hơn bình thường.
Thiếu dinh dưỡng là nguyên nhân phổ biến khác. Cơ thể thiếu sắt làm giảm dinh dưỡng đến nang tóc. Kẽm và vitamin D, B12 cũng rất cần thiết. Chúng giúp tóc phát triển khỏe mạnh. Một số thuốc như hóa trị, thuốc tránh thai cũng gây tác dụng phụ. Chúng làm gián đoạn quá trình mọc tóc tự nhiên.
2.2. Nguyên nhân ít gặp hơn
Nhiễm trùng da đầu do nấm hoặc vi khuẩn có thể gây rụng tóc. Các mảng da đầu bị tổn thương làm tóc khó mọc lại. Bệnh tự miễn như lupus cũng ảnh hưởng đến nang tóc. Hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào tóc khỏe mạnh.
Tật nhổ tóc (Trichotillomania) là rối loạn tâm lý. Người bệnh thường xuyên nhổ tóc do căng thẳng. Lạm dụng hóa chất làm đẹp cũng gây hại. Uốn, nhuộm, sấy tóc quá nhiều làm tổn thương chân tóc. Điều này khiến tóc yếu và dễ gãy rụng hơn.
3. Triệu chứng rụng tóc
Rụng tóc bất thường thường thể hiện rõ qua số lượng tóc rụng mỗi ngày. Nếu bạn nhận thấy tóc rụng trên 100 sợi khi gội, chải hoặc sau khi ngủ dậy, đó là dấu hiệu cảnh báo nang tóc suy yếu. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến mái tóc mất đi độ dày, dễ gãy rụng và khó phục hồi.
Không chỉ dừng lại ở số lượng, rụng tóc còn biểu hiện qua sự thay đổi bề ngoài của mái tóc. Ở nam giới, tóc có thể thưa dần và hói thành từng mảng ở trán hoặc đỉnh đầu. Với nữ giới, tóc trở nên mỏng rõ rệt, kém bồng bềnh và da đầu dễ bị lộ. Bên cạnh đó, tóc con mọc lên yếu, mảnh và rất khó phát triển thành sợi tóc khỏe mạnh.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đi khám da liễu sớm nếu tình trạng rụng tóc kèm theo các triệu chứng bất thường như ngứa, đỏ da đầu hoặc xuất hiện mụn mủ. Rụng tóc đột ngột, không rõ nguyên nhân cũng là dấu hiệu nghiêm trọng, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc thăm khám sớm giúp xác định nguyên nhân chính xác và tăng hiệu quả phục hồi mái tóc.
4. Phương pháp điều trị rụng tóc
4.1. Thuốc điều trị rụng tóc
Thuốc là phương pháp điều trị phổ biến cho tình trạng rụng tóc do di truyền hoặc nội tiết. Minoxidil được dùng với nồng độ 5% cho nam và 2% cho nữ. Loại thuốc này có tác dụng kích thích nang tóc hoạt động, giúp tóc mọc trở lại và khỏe hơn. Người dùng cần bôi thuốc đều đặn 2 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả rõ rệt.
Ngoài Minoxidil, Finasteride là loại thuốc được chỉ định cho nam giới, giúp ngăn chặn tình trạng rụng tóc do yếu tố di truyền. Một số thuốc ức chế DHT cũng được áp dụng để giảm tác động của hormone gây rụng tóc. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và tránh tác dụng phụ.
4.2. Liệu pháp hỗ trợ mọc tóc
Bên cạnh thuốc, nhiều liệu pháp hiện đại được ứng dụng để hỗ trợ mọc tóc hiệu quả. Trong đó, tiêm PRP (huyết tương giàu tiểu cầu) giúp kích thích sự phát triển của nang tóc nhờ vào yếu tố tăng trưởng tự nhiên từ máu của chính bệnh nhân. Đây là phương pháp an toàn, thường mang lại kết quả khả quan sau vài liệu trình.
Đối với trường hợp hói đầu nặng, cấy tóc tự thân được xem là lựa chọn tối ưu. Phương pháp này sử dụng nang tóc khỏe mạnh từ vùng khác trên cơ thể để cấy vào vùng hói. Ngoài ra, liệu pháp laser cường độ thấp cũng được nhiều người lựa chọn vì khả năng cải thiện tuần hoàn máu ở da đầu, giúp tóc trở nên chắc khỏe và giảm gãy rụng.
4.3. Điều trị nguyên nhân gây rụng tóc
Điều trị rụng tóc hiệu quả không chỉ dừng ở thuốc hay liệu pháp hỗ trợ mà còn phải giải quyết tận gốc nguyên nhân. Một số trường hợp rụng tóc xuất phát từ thiếu sắt, kẽm hoặc vitamin nhóm B, vì vậy việc bổ sung dinh dưỡng đầy đủ là điều rất cần thiết. Chế độ ăn cân bằng sẽ giúp tóc khỏe mạnh từ bên trong.
Ngoài ra, căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ hay các bệnh lý nền như suy giáp và lupus cũng có thể gây rụng tóc. Việc kiểm soát stress, duy trì giấc ngủ đủ và điều trị các bệnh lý liên quan sẽ góp phần hạn chế tóc gãy rụng. Khi nguyên nhân được xử lý đúng cách, hiệu quả phục hồi tóc sẽ nhanh và bền vững hơn.
Xem thêm: 5 Cách Gỡ Rối Tóc Hiệu Quả Không Gây Gãy Rụng
5.Cách phòng ngừa rụng tóc
5.1. Chăm sóc tóc đúng cách
Một trong những cách phòng ngừa rụng tóc hiệu quả là chăm sóc tóc khoa học. Bạn nên gội đầu khoảng 2–3 lần mỗi tuần với dầu gội dịu nhẹ, tránh dùng sản phẩm chứa nhiều hóa chất mạnh. Việc gội quá thường xuyên có thể làm mất lớp dầu tự nhiên, khiến tóc khô yếu và dễ gãy rụng.
Ngoài ra, hãy hạn chế tác động nhiệt và hóa chất lên tóc như uốn, nhuộm, tẩy hoặc sấy ở nhiệt độ cao. Những thói quen này làm nang tóc suy yếu theo thời gian. Đặc biệt, không nên buộc tóc quá chặt vì sẽ tạo áp lực lên chân tóc, khiến tóc dễ rụng hơn và khó mọc lại.
5.2. Dinh dưỡng tốt cho tóc
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng mái tóc khỏe mạnh. Protein là dưỡng chất cần thiết, có nhiều trong trứng, cá, thịt nạc và các loại đậu. Đây là thành phần chính giúp hình thành cấu trúc tóc và hạn chế tình trạng tóc mỏng yếu.
Bên cạnh đó, bạn nên bổ sung thêm vitamin A, B, C, D và E để hỗ trợ tóc chắc khỏe. Các loại rau xanh, trái cây tươi và hạt dinh dưỡng đều là nguồn vitamin tự nhiên rất tốt. Đừng quên uống đủ nước mỗi ngày để tóc có độ ẩm, mềm mượt và hạn chế tình trạng xơ rối.
5.3. Thói quen sống lành mạnh
Lối sống ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mái tóc. Việc ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi ngày giúp cơ thể phục hồi và nang tóc có điều kiện phát triển tốt hơn. Bên cạnh đó, tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu, giảm căng thẳng và hỗ trợ tóc mọc nhanh hơn.
Để phòng ngừa rụng tóc, bạn cũng nên hạn chế các thói quen xấu như hút thuốc lá hay uống nhiều rượu bia. Những chất độc hại trong thuốc lá và cồn có thể làm giảm chất lượng tóc, khiến tóc khô yếu, dễ gãy và khó phục hồi. Một lối sống lành mạnh không chỉ tốt cho mái tóc mà còn có lợi cho sức khỏe toàn diện.
Rụng tóc là tình trạng phổ biến có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như yếu tố di truyền, mất cân bằng nội tiết, thiếu dinh dưỡng hay thói quen sinh hoạt chưa lành mạnh. Nếu không được phát hiện và xử lý sớm, rụng tóc kéo dài sẽ khiến mái tóc ngày càng thưa mỏng, khó phục hồi và ảnh hưởng đến sự tự tin trong giao tiếp hằng ngày.
Để điều trị rụng tóc hiệu quả, việc quan trọng nhất là xác định đúng nguyên nhân và lựa chọn phương pháp phù hợp, từ chăm sóc tại nhà, bổ sung dinh dưỡng cho đến sử dụng thuốc hoặc các liệu pháp chuyên sâu. Nếu tình trạng rụng tóc kéo dài, rụng nhiều hoặc kèm triệu chứng bất thường, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và tư vấn chi tiết. Việc can thiệp kịp thời sẽ giúp cải thiện tình trạng rụng tóc và mang lại mái tóc chắc khỏe lâu dài.
